Λαπαροσκοπική ή Ρομποτική Ριζική προστατεκτομή?
Ομιλία υπέρ της λαπαροσκοπικής ριζικής προστατεκτομής στα πλαίσια μιας επιστημονικής αντιπαράθεσης με τίτλο “λαπαροσκοπική εναντίον ρομποτικής ριζικής προστατεκτομής”
Τι σημαίνει ο όρος ελάχιστα επεμβατική χειρουργική;
Ο όρος Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική ουσιαστικά χρησιμοποιείται για να περιγράψει την πραγματοποίηση χειρουργικών επεμβάσεων μέσω μικρών τομών σε αντίθεση δηλαδή με την κλασσική ανοιχτή χειρουργική κατά την οποία απαιτούνται μεγάλες τομές για την διεκπεραίωση των επεμβάσεων.
Οι επεμβάσεις αυτές πραγματοποιούνται με τη βοήθεια ειδικά σχεδιασμένων εργαλείων και οπτικών συστημάτων που προσφέρουν μεγάλη ακρίβεια και σεβασμό στις ανατομικές δομές. Είναι θα λέγαμε μια πιο ευγενική προσέγγιση στο ανθρώπινο σώμα με όλα τα πλεονεκτήματα που πηγάζουν από αυτό. ¨Έτσι λοιπόν ο όρος ελάχιστα επεμβατική χειρουργική αφορά τόσο την αμιγώς λαπαροσκοπική όσο και την ρομποτικά υποβοηθούμενη λαπαροσκοπική χειρουργική.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής;
Θα μπορούσαμε να τα διαχωρίσουμε σε πλεονεκτήματα γενικά της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής και που αφορούν όλες τις επεμβάσεις και πλεονεκτήματα ειδικότερα δηλαδή κάποια πλεονεκτήματα που αφορούν συγκεκριμένες επεμβάσεις.
Έτσι λοιπόν γενικότερα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής είναι
- Μικρότερο χειρουργικό τραύμα και μικρότερος κίνδυνος επιμόλυνσης χειρουργικού τραύματος
- Μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος και ανάγκη για παυσίπονα
- Ταχύτερη έξοδο από τον νοσοκομείο και ταχύτερη επιστροφή στις φυσιολογικές δραστηριότητες
- Μειωμένη ανάγκη για μετάγγιση αίματος
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής είναι η ταχύτατη ανάρρωση και η γρηγορότερη έξοδο από το νοσοκομείο. Για παράδειγμα με την εξωπεριτοναική προσπέλαση στην λαπαροσκοπική και στην ρομποτική ριζική προστατεκτομή επιτυγχάνουμε την έξοδο του ασθενή από το νοσοκομείο την επόμενη ημέρα . Η άμεση έξοδο από το νοσοκομείο με τη σειρά της έχει από μόνη της σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο από ψυχολογικής αλλά και από σωματικής άποψης αφού κάθε μέρα στο νοσοκομείο αυξάνει την πιθανότητα ενδονοσοκομειακής λοίμωξης και άλλων επιπλοκών.
Υπάρχουν και από την άλλη ορισμένα ειδικά πλεονεκτήματα σε συγκεκριμένες επεμβάσεις όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της ριζικής προστατεκτομής για την αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη. Στην επέμβαση αυτή, η δυνατότητα που προσφέρει η μεγεθυμένη όραση και τα λεπτά χειρουργικά εργαλεία, επιτρέπουν την διατήρηση ευαίσθητων δομών όπως είναι τα αγγειονευρώδη δεμάτια που είναι υπεύθυνα για τον μηχανισμό της στύσης.
Ποιες επεμβάσεις μπορούν να γίνουν με την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική;
Με την λαπαροσκοπική και την ρομποτική χειρουργική είναι δυνατόν να γίνουν ΟΛΕΣ οι επεμβάσεις που πραγματοποιούνται με την κλασσική ανοικτή χειρουργική. Ουσιαστικά δεν υπάρχει τεχνικά κάποια επέμβαση που να μπορεί να γίνει μόνο με την ανοιχτή και όχι με την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική. Έτσι λοιπόν ριζική προστατεκτομή για την αφαίρεση του προστάτη σε περίπτωση καρκίνου του προστάτη, ριζική κυστεκτομή για την αφαίρεση της ουροδόχου κύστης σε περίπτωση καρκίνου της ουροδόχου κύστης, ριζική νεφρεκτομή και νεφροουρητηρεκτομή για την αφαίρεση του νεφρού και του ουρητήρα σε περιπτώσεις κακοήθειας νεφρού ή καρκίνου μεταβατικού επιθηλίου ανωτέρου ουροποιητικού και μια σειρά πολλών ακόμα επεμβάσεων καλοήθους και κακοήθους φύσεως μπορούν όλες να γίνουν με την μέθοδο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής.
Πλέον η εμπειρία που έχει αποκτηθεί στην εφαρμογή της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής έχει επιτρέψει την πραγματοποίηση επεμβάσεων που ξεπερνάνε τις επεμβάσεις ρουτίνας. Παραδείγματα τέτοιου είδους επεβάσεων που έχει πραγματοποιήσει ο Καραβιτάκης Μάρκος είναι η ρομποτική ριζική προστατεκτομή σε ασθενή που έχει ήδη υποβληθεί σε ανοιχτή χειρουργική προστάτου, η ρομποτική νεφρεκτομή σε ασθενή που αμφοτερόπλευρο καρκίνο του νεφρού δηλαδή καρκίνους και στους 2 νεφρούς οπου και επιτεύχθη η διατήρηση και των δυο νεφρών ή λαπαροσκοπική νεφροουρητηρεκτομή σε γυναίκα 91 ετών με ιστορικό μεγάλης επέμβασης στην κοιλιακή χώρα και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις που παλαιότερα αποτελούνταν αντένδειξη για την εφαρμογή ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής.
Ποια είναι η διαφορά της αμιγώς λαπαροσκοπικής με την ρομποτικά υποβοηθούμενη λαπαροσκοπική χειρουργική και γιατί προτιμούμε την λαπαροσκοπική;
Τόσο η λαπαροσκοπική όσο και η ρομποτική μέθοδος είναι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις είναι δηλαδή επεμβάσεις που βασίζονται στις ίδιες αρχές, αυτές της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, που είναι οι μικρές τομές, τα ειδικά διαμορφωμένα χειρουργικά εργαλεία, η υψηλής ανάλυσης όραση μέσω ειδικής κάμερας και το πνευμοπεριτόναιο.
Ως εκ τούτου, και οι δύο τεχνικές έχουν τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής που είναι μεταξύ άλλων ο μικρός μετεγχειρητικός πόνος, η μικρή απώλεια αίματος, η ταχεία ανάρρωση και η μικρής διάρκειας νοσηλείας και παραμονής του καθετήρα.
Ουσιαστικά, πρόκειται δηλαδή για τις ίδιες επεμβάσεις και τις ίδιες τεχνικές, με τη διαφορά ότι στην ρομποτική χειρουργική, για την διευκόλυνση της επέμβασης, τα χειρουργικά εργαλεία τα χειρίζεται ο χειρουργός μέσω ενός μηχανήματος που ονομάζεται ρομπότ. Στην αμιγώς λαπαροσκοπική χειρουργική, τα χειρουργικά λαπαροσκοπικά εργαλεία τα χειρίζεται ο χειρουργός χωρίς την μεσολάβηση αυτού του μηχανήματος.
Αυτή είναι η μοναδική διαφορά γιατί κατά τ’ άλλα όπως προκύπτει από μελέτες και μετα-αναλύσεις που έχουν δημοσιευθεί στην διεθνή βιβλιογραφία, η λαπαροσκοπική και η ρομποτική ριζική προστατεκτομή έχουν τα ίδια ογκολογικά και λειτουργικά αποτελέσματα.
Γιατί λοιπόν προτιμούμε την αμιγώς λαπαροσκοπική χειρουργική;
Σαφέστατα, η λαπαροσκοπική μέθοδος είναι μια τεχνικά δύσκολη επέμβαση που απαιτεί ιδιαίτερα αναπτυγμένη λαπαροσκοπική δεξιοτεχνία και μεγάλη εμπειρία της χειρουργικής ομάδας. θεωρούμε όμως ότι όταν υπάρχουν αυτά τα στοιχεία, η λαπαροσκοπική τεχνική τελικά υπερτερεί έναντι της ρομποτικής ακριβώς στo ότι δεν προυποθέτει και δεν απαιτεί την διευκολυντική υποβοήθηση του ρομποτικού μηχανήματος για την επίτευξη των επιθυμητών ογκολογικών και λειτουργικών αποτελεσμάτων οδηγώντας έτσι σε
– μεγαλύτερη προσβασιμότητα για τους ασθενείς,
– μεγαλύτερη διαθεσιμότητα από τους ιατρούς και
– σε σημαντικότατη μείωση του οικονομικού κόστους που να απαιτείται για την τέλεση της επέμβασης.
Γι’ αυτούς τους λόγους φαίνεται ότι η λαπαροσκοπική χειρουργική στην ουρολογία κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος. Είμαστε τυχεροί διότι στην Ελλάδα διαθέτουμε σημαντικό αριθμό ικανότατων λαπαροσκοπικών χειρουργών με την απαιτούμενη γνώση και εμπειρία.
Για παράδειγμα, στον καρκίνο του προστάτη
Ο καρκίνος του προστάτη, ο πιο συχνός μη δερματικός καρκίνος στον άνδρα έχει εξαιρετική πρόγνωση όταν διαγνωσθεί εγκαίρως και αντιμετωπισθεί καταλλήλως. Η χειρουργική αντιμετώπιση με την μορφή της ριζικής προστατεκτομής είναι βασική θεραπευτική επιλογή στην θεραπεία του καρκίνου του προστάτη, η ριζική προστατεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί με την ανοιχτή, την λαπαροσκοπική (διαβάστε εδώ περισσότερα για την λαπαροσκοπική ριζική προστατεκτομή) και την ρομποτικά υποβοηθούμενη λαπαροσκοπική μέθοδο (γνωστή και ως ρομποτική).
Η Ευρωπαική Ουρολογική Εταιρεία, στις κατευθυντήριες οδηγίες (guidelines), αναφέρει ότι και οι τρείς μέθοδοι έχουν τα ίδια ογκολογικά (θεραπεία του καρκίνου) και λειτουργικά (εγκράτεια και στυτική λειτουργία) αποτελέσματα.